Αφιερωμένο στον Παναγιώτη που θαυμάζω.
Άλλες φορές η υγρασία με πέθαινε, σήμερα όμως, ένιωθα τόσο ανάλαφρη, σαν έτοιμη για ταξίδι. Μόλις είχα πλύνει ένα τσαμπί σταφύλι κέρινο και κάθισα κοντά στο τραπέζι της αυλής για να το γευθώ, άκουσα το κουδουνάκι της αυλόπορτας και είδα το κεφαλάκι του να ξεπροβάλει ανάμεσα από τα δύο σιδερένια κομμάτια της.
Με ένα «Νανά ήθα» έτρεξε προς το μέρος μου, τιτιβίζοντας στη δική του γλώσσα, και το γλυκό του αγκάλιασμα ζέστανε τα σπλάχνα μου και μοσχοβόλησε την ψυχή μου.
«Τι ωραία που μυρίζουν οι γνώσεις που μου φέρνεις σήμερα από το σχολείο! Πολύ δυνατή η μυρουδιά τους. Θα έμαθες πολλά καλά σήμερα».
Τον έσφιξα πάνω μου κι αυτός αφέθηκε με εμπιστοσύνη ακουμπώντας το κεφάλι του στον ώμο μου. Εκνευρισμένη από τις ατέλειωτες, και χωρίς ουσία, συζητήσεις των πολιτικών που μιλούσαν ταυτόχρονα, υποστηρίζοντας ο καθένας το κόμμα του, είχα αποφασίσει να μην ξανανοίξω την τηλεόραση και να περάσω την υπόλοιπη μέρα μου διαβάζοντας· αλλά λογάριασα χωρίς τον επισκέπτη. Αυτός ο επισκέπτης δεν ήταν όποιος κι όποιος. Ήταν ο επισκέπτης της καρδιάς μου, η ίδια η αγάπη μου, που όσο πολλαπλασιαζόταν έστελνε τα παρακλάδια της να στηρίξουν τα κατάβαθα της ψυχής μου. Αυτή η σχέση ήταν επιλογή μου και η αγάπη μας μόχθος και δημιούργημα του Θεού. Ήταν όμορφος, σχεδόν στο ύψος μου και με σγουρά μαλλιά που έπεφταν ατίθασα στο μέτωπό του, σχηματίζοντας κυκλάκια από μελιές ανταύγειες πάνω από τα γυαλιά του. Φορούσε μπλε φόρμα γυμναστικής με πράσινα και κόκκινα σχέδια, λευκά αθλητικά ανατομικά παπούτσια και είχε κρεμασμένη στους ώμους του την τσάντα του σχολείου.
«Κάτσε να σου βάλω ένα χυμό να ξεδιψάσεις και μετά θα μου τα πεις όλα, όσα έγιναν σήμερα στο σχολείο», του είπα γλυκά, ξεκουμπώνοντάς τον από πάνω μου. Εκείνος, δυσαρεστημένος, απόθεσε τη βαριά τσάντα του σε μια πολυθρόνα και αφέθηκε να απλωθεί σε μια άλλη, σαν χυλοπίτα.
«Πω! Πω! Κούλαση… Ένας χυμός είναι ότι χλειάζομαι για να πάλω δύναμη!», αναστέναξε και έμεινε στην αυλή να με περιμένει.
Κάθε μεσημέρι γινόταν το ίδιο. Μόλις τελείωνε το σχολείο και παίρνοντας το δρόμο της επιστροφής περνούσε από το σπίτι μου, κάνοντας την πρώτη του στάση. Έχοντας ήδη διανύσει, χωρίς διακοπή, τα εννέα δέκατα της συνολικής διαδρομής του, άφηνε τις δυνάμεις του να «σωθούν» έξω ακριβώς από την πόρτα του σπιτιού μου και έμπαινε μέσα, όπως ο κουρασμένος ταξιδιώτης της ερήμου στην όαση της καρδιάς του.
«Σήμελα γλάψαμε έκθεση για τη δημοκλατία…», ξεστόμισε συνοφρυωμένος.
«Αλήθεια; Πώς τα πήγες; Έγραψες καλά;», τον ρώτησα με ενδιαφέρον, παραβλέποντας την έκφρασή του.
«Δεν θα το έλεγα!», αναστέναξε.
«Γιατί παιδί μου; Εντάξει, είναι δύσκολο θέμα, αλλά, κάτι θα έγραψες».
Έγνεψε αρνητικά με το κεφάλι του.
«Ούτε δυο τρεις αράδες;»
«Ε, έγλαψα, αλλά, όχι και καλά. Ήταν δύσκολο το θέμα. Και εγώ δεν είχα πλοετοιμαστεί κατάλληλα. Τι είναι δημοκλατία; Δεν καταλαβαίνω. Τι είναι; Νέα Δημοκλατία; Δεν ξέλω να γλάφω για Νέα Δημοκλατία και ΠΑΣΟΚ. Και αυτή η δασκάλα είναι αυστηλή. Και εγώ, τώλα, δεν έγλαψα καλά και ούτε έμαθα τι θα πει Δημοκλατία!!!.
Τον έβλεπα να λυπάται για αυτή του την «αποτυχία» και πονούσα. Για να φτάσει ως εδώ, είχε υπερβεί τη φύση του. Είχε καταβάλει υπεράνθρωπες προσπάθειες να αντέξει τον πόνο που τον χειραγωγούσε και να νικήσει τον ίδιο του τον εαυτό, καταρρίπτοντας το σκληρό παραμύθι των τρυφερών του χρόνων, που τον είχε στέψει μαρμαρωμένο βασιλιά. Αντέχοντας τόσο πόνο και μην υπολογίζοντας τον κόπο είχε καταφέρει να κερδίσει την αγαλλίαση. Η μητέρα του αντιπροσώπευε για αυτόν την ασφάλεια και την τρυφερότητα. Εκείνη, με την αγάπη της, τον είχε στηρίξει ψυχολογικά και πρακτικά να σταθεί στα πόδια του. Και τώρα, ένοιωθε αδύναμος και ανασφαλής, καθώς αυτή η ισορροπία κινδύνευε από ξένους -και αδιάφορους για την κατάστασή του- «παράγοντες». Γιατί, ενώ ήταν προετοιμασμένος να καταλάβει, πάση θυσία, την έννοια της Δημοκρατίας, βασανιζόταν, απογοητευμένος, που δεν του δόθηκε η ευκαιρία να τα καταφέρει. Επομένως, κατόπιν τούτου, πέρα από τη σύγχυση που θα μπορούσε να του προκαλέσει αυτή η κατάσταση, πιθανόν να τον έστρεφε και εναντίον της μητέρας του, με τη δικαιολογία πως δεν τον είχε προετοιμάσει για την οδυνηρή απόγνωση, που θα ένιωθε, από την απουσία του ουσιωδέστατου νοήματος της ζωής του. Γιατί, βέβαια, αυτό το παιδί δεν ήταν σε θέσει να κατανοήσει πως μέσα στην πολυδιάστατη πραγματικότητα δεν υπάρχει, μόνο, μια αλήθεια και ότι την πολυμορφία της ζωής και την πολλαπλότητα των πραγμάτων την ανακαλύπτουμε συνεχώς, ακόμα και μέσα από δυσάρεστες καταστάσεις.
«Για πες μου, σε παρακαλώ, ποιο φαγητό δεν σου αρέσει καθόλου;», τον ρώτησα ξαφνικά, διακόπτοντας τους συλλογισμούς και των δυο μας.
«Καθόλου; …Ααα …τα λεβύθια!!! Δεν μου αλέσουν καθόλου τα λεβύθια…»
«Λοιπόν, φαντάσου πως το σπίτι σου είναι το κράτος και εσύ με τους γονείς σου και τα αδέλφια σου είστε οι πολίτες του. Κάθε κράτος έχει μία κυβέρνηση, που φτιάχνει τους νόμους και κυβερνάει. Στο σπίτι σας η κυβέρνηση, που φτιάχνει τους νόμους είναι οι γονείς σου. Αυτοί δεν αποφασίζουν τι θα γίνει; Λοιπόν τώρα, σκέψου εσύ να μη θες να φας τα ρεβίθια και η μητέρα σου να σε κλείσει φυλακή, στο υπόγειο, γιατί δεν τα τρως. Θα σου άρεσε;».
«Δεν μπολώ να τα φάω τα λεβίθια, γιατί πονάει το στομάχι μου και η μαμά δεν επιμένει να τα φάω».
«Είδες; Αυτό είναι Δημοκρατία. Άμα δεν σου αρέσουν τα ρεβίθια και πονάει το στομάχι σου, η μητέρα σου να μην επιμένει να τα φας. Άρα, στο σπίτι σας έχετε Δημοκρατία. Κατάλαβες τώρα;».
«Ναι», είπε, ξέπνοα, και έμεινε να με κοιτάζει με τα μάτια του, δυο λίμνες γεμάτες δάκρυα.
Έμεινε αμίλητος για αρκετή ώρα και είμαι σίγουρη πως σκεπτόταν τη «δασκάλα» της τρίτης γυμνασίου, που δεν του εξήγησε τι σημαίνει Δημοκρατία. Δεν είναι εύκολο να διδάξεις σ’ ένα παιδί τι είναι Δημοκρατία. Και πώς να του εξηγήσεις την έννοιά της αν, κατά βάθος, δεν τη γνωρίζεις; Και αν, εσύ, δεν κατανοείς τη βαθύτερη έννοια αυτής της λέξης, πως θέλεις να τη διδάξεις σ’ ένα τόσο ιδιαίτερο παιδί; Πώς να του εξηγήσεις ότι, Δημοκρατία είναι το δικαίωμα να ξέρεις τι είναι Δημοκρατία; Ιδιαίτερα, αν είναι παιδί με ειδικές ικανότητες, που έχει βιώσει την απόρριψή σου και γνωρίζει πως, όσες «δημοκρατίες» και αν κυβερνήσουν αυτή τη χώρα, δεν θα έχει την πολυτέλεια να του διατεθεί ειδικός δάσκαλος για να το μάθει, επιτέλους, τι θα πει Δημοκρατία, αφού εσύ δεν μπορείς. Πολύ περισσότερο, αν έχει απογοητευθεί από τη στάση σου, γιατί είναι ένα πλάσμα, που κατάφερε με πολύ κόπο και θυσίες να φτάσει, με την αξία του, μέχρι την Τρίτη τάξη κανονικού γυμνασίου. Που κοπίασε -αν όχι παραπάνω που είναι σίγουρο- τουλάχιστον διπλά και μόχθησε πάνω από τις δυνάμεις του για να σταθεί δίπλα στα άλλα παιδιά, τα «κανονικά». Και κατάφερε να βάλει τη δική του ανάγκη για μάθηση δίπλα στων άλλων παιδιών, των χωρίς ειδικές ικανότητες, αλλά, με ειδικές προτεραιότητες. Ένα παιδί, που εσύ «αμέλησες» να διδάξεις, ακολουθώντας τη γνώμη των ιθυνόντων, οι οποίοι κόπτονται πως δεν χρειάζεται να μάθει, γιατί είναι καλύτερα να μην ξέρει. Επειδή, αν δεν ξέρει δεν εντάσσεται και, συνεπώς, πληγώνεται, απελπίζεται, καταθέτει τα όπλα και δεν πολεμά. Έτσι, γίνεται ένας βολικά ήσυχος πολίτης σε μια χώρα, που οι κυβερνόντες της δεν ξέρουν τι πάει να πει Δημοκρατία και δεν θέλουν να μάθουν, ούτε αυτοί, ούτε και οι υπόλοιποι, που τους συμμερίζονται, γιατί δεν τους συμφέρει. Αυτά τα πλάσματα όμως δεν μπορούν να απαγορεύσουν σε κανένα να μορφωθεί και να γίνει καλύτερος άνθρωπος, αφού, γνωρίζουν καλά τι σημαίνει απαξίωση. Και, μάλιστα, ξέρουν πολύ καλύτερα ποιος είναι ο αγώνας για τη ζωή, η πάλη για την επιβίωση και καμιά φορά –πού ξέρεις;- ο μόχθος για τη γνώση!!!
Πώς αλλιώς, λοιπόν, να εξηγήσεις σ’ ένα παιδί με ιδικές ικανότητες πως η Δημοκρατία είναι τρόπος ζωής; Ένα είδος ζωής, που εσύ επιλέγεις για να ζεις!!!
Εκ βαθέων Αναρωτηθείς
Αλλέστα 