Μια έκθεση, μια χαμένη πατρίδα και η τέχνη που ενώνει.
Πριν από 3 περίπου μήνες δέχθηκα μια πρόταση να συμμετάσχω σε μια Ελληνο –Τουρκική έκθεση ζωγραφικής που θα γινόταν στην Ίμβρο το διάστημα 1-5 Ιουλίου 2014. Η πρόκληση ήταν μεγάλη γιατί θα συνδύαζε την επίσκεψη σε ένα νησί που είναι κομμάτι από τις χαμένες πατρίδες, με λίγους πια έλληνες μόνιμους κατοίκους και την συνάντηση με καλλιτέχνες από τη γειτονική χώρα όπου θα δείχναμε ότι οι δυο λαοί διάκεινται φιλικά ο ένας προς τον άλλο, ανεξάρτητα από τα σχέδια των κυβερνήσεων.
Λίγα λόγια για την Ίμβρο. (Πηγή Wikipedia)
Η Ίμβρος (παλαιότερη τουρκική ονομασία: İmroz, σήμερα στα Τουρκικά: Gökçeada (Gökçe=μικρός ουρανός, ada=νησί: μεταφρασμένα από την Τουρκική, δηλαδή το Gökçeada μπορεί να μεταφραστεί στα Ελληνικά ως ουρανοκατέβατο νησί ή το γαλάζιο νησί ή ακριβέστερα το νησί του μικρού ουρανού), είναι το μεγαλύτερο νησί της Τουρκίας και ανήκει στην νομαρχία του Τσανάκαλε. Βρίσκεται στο βόρειο Αιγαίο, στην είσοδο του Ελλησπόντου. Έχει έκταση 279 τετραγωνικά χιλιόμετρα και πληθυσμό 8.894 κατοίκων, εκ των οποίων 200 περίπου Έλληνες. Οι κύριες ασχολίες των κατοίκων είναι η κτηνοτροφία, η μελισσοκομική, καλλιέργεια σιτηρών/ελαιοδένδρων, η αλιεία και ο τουρισμός. Το νησί φημίζεται επίσης για τα αμπέλια του και το εκλεκτό κρασί του.
Η Ίμβρος θεωρείται ότι πήρε την ονομασία της από την τοπική καρική θεότητα Ίμβραμος που λατρευόταν στο νησί. Στην αρχαιότητα ανήκε, μαζί με τη γειτονική Λήμνο, στην Αθηναϊκή Συμπολιτεία. Μετά τη ναυμαχία της Σαλαμίνας, ο Μιλτιάδης κατέκτησε το νησί. Οι Αθηναίοι ίδρυσαν εκεί αποικία περί το 450 π.Χ., την οποία διατήρησαν τους επόμενους έξι αιώνες.
Την εποχή του Α΄ Παγκοσμίου πολέμου το 92% των κατοίκων της Ίμβρου ήταν Έλληνες. Το 1920 η συνθήκη των Σεβρών έδωσε την Ίμβρο και την γειτονική Τένεδο στην Ελλάδα, αλλά η συνθήκη της Λωζάννης, μετά από τη Μικρασιατική καταστροφή τα έδωσε στην Τουρκία.
Στην πορεία η εφαρμογή τουρκικών νόμων σε αντίθεση με τα συμφωνηθέντα στην συνθήκη της Λωζάννης, έφερε την απαλλοτρίωση περιουσιακών στοιχείων των Ελλήνων της Ίμβρου και την δεκαετία του ’60 η ένταση που επικράτησε μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας και η εγκατάσταση στην Ίμβρο ανοιχτής φυλακής βαρυποινιτών εξανάγκασε μεγάλο μέρος των Ελλήνων να την εγκαταλείψουν με αποτέλεσμα σήμερα να υπάρχουν περί τους 200 μόνο Έλληνες, κυρίως ηλικιωμένοι.
Ελληνικά Χωριά του νησιού (δίπλα παρατίθεται Τουρκικό όνομα)
Σχοινούδι ( Dereköy )
Κάστρο ( Kaleköy)
Άγιοι Θεόδωροι ( Zeytinli köyü)
Αγριδιά ( Tepeköy)
Γλυκύ (Bademli köyü)
Ευλάμπιο ( Yenimahalle)
Πρωτεύουσα είναι η Παναγία (Çınarlı ή Merkez) στο κέντρο του νησιού.
Το ταξίδι και η έκθεση
Ξεκινήσαμε από τη Θεσσαλονίκη και αφού διασχίσαμε Μακεδονία και Θράκη, μέσω της Εγνατίας, περάσαμε τα σύνορα και κατευθυνθήκαμε νότια, κατά μήκος της χερσονήσου της Καλλίπολης και παράλληλα με τα Δαρδανέλια. Φθάσαμε στο λιμανάκι του Καμπάτεπε τα ξημερώματα και επιβιβαστήκαμε σε ferryboatπου μετά από 1ώρα και 30 λεπτά ταξίδι (14 ν.μ.) μας αποβίβασε στο λιμάνι του Αγίου Κυρήκου (Kuzulimani).
Με το πούλμαν κατευθυνθήκαμε στο Κάστρο όπου εγκατασταθήκαμε στα ξενοδοχεία μας. (Η ξενοδοχειακή υποδομή του νησιού είναι υποτυπώδης, υπάρχουν λίγα ξενοδοχεία και αρκετές πανσιόν και μοτέλ. Θυμίζει τα νησιά μας την δεκαετία του ’50 ) Εκεί συναντήσαμε και τους Τούρκους καλλιτέχνες που είχαν φθάσει από διάφορα μέρη της Τουρκίας.
Το μεσημέρι Έλληνες και Τούρκοι καλλιτέχνες επισκεφτήκαμε τον δήμαρχο του νησιού και του παραδώσαμε κάποια συμβολικά δώρα.
Το απόγευμα στήσαμε την υπαίθρια έκθεση μας στην προβλήτα του μικρού ψαράδικου λιμανιού του Κάστρου και το βράδυ έγιναν τα εγκαίνια με την παρουσία του δημάρχου του νησιού.
Την επόμενη ημέρα ο Δήμος μας διέθεσε 2 μικρά λεωφορεία που χρησιμοποιούνται για τις συγκοινωνίες του νησιού, επειδή οι δρόμοι είναι πολύ στενοί και ήταν δύσκολο να κινηθεί το δικό μας πούλμαν σ’ αυτούς και πήγαμε στην παραλία του Κέφαλου για μπάνιο. Πρόκειται για μεγάλου μήκους αμμουδερή παραλία στα Ανατολικά του νησιού, όπου υπάρχουν αρκετές υποδομές (ξαπλώστρες, μπίτς μπάρ, κ.λ.π.) και η οποία προτιμάται από windsurfers. Δίπλα στην παραλία υπάρχει λίμνη όπου κάποιοι μπορούν να κάνουν λασπόλουτρα. Η αμμουδιά ήταν υπέροχη και η θάλασσα διάφανη με αρκετά κρύα νερά.
Την τρίτη ημέρα, με τα ίδια μικρά λεωφορεία, επισκεφτήκαμε τα Ελληνικά χωριά Γλυκύ, Σχοινούδι (σχεδόν εγκαταλελειμμένο), Αγρίδια, Άγιοι Θεόδωροι.
Το χωριό Αγρίδια (Tepekoy) είναι ένα χωριό που κατοικείται αποκλειστικά από Έλληνες, έχει τα καλύτερα διατηρημένα σπίτια και ελληνικά καφενεία. Εκεί βρίσκεται και το μοναδικό σχολείο όπου διδάσκονται και τα Ελληνικά με 4 μαθητές. Επισκεφτήκαμε το σχολείο και μιλήσαμε με τη δασκάλα, μια νέα κοπέλα με μεγάλη αγάπη και αφοσίωση στο έργο που επιτελεί.
Στο χωριό Άγιοι Θεόδωροι έχουν γεννηθεί ο Πατριάρχης Βαρθολομαίος, ο Αρχιεπίσκοπος Αμερικής Ιάκωβος και ο Σπύρος Μελετζής, ο φωτογράφος της Αντίστασης.
Οι υπόλοιπες ημέρες ήταν ελεύθερες και τις μοιράσαμε σε περιπάτους (πολλές φορές σε συνδυασμό με ζωγραφική), βόλτα στα μαγαζιά του νησιού για τα απαραίτητα αναμνηστικά και καλύτερη γνωριμία μεταξύ μας.
Δυστυχώς δεν μπορέσαμε να πραγματοποιήσουμε το γύρο του νησιού με καραβάκι, όπου θα γνωρίζαμε και άλλες παραλίες του, λόγω των ισχυρών ανέμων που έπνεαν τις ημέρες της παραμονής μας και οι οποίοι έγιναν αιτία να γίνουν και κάποιες, μικρές ευτυχώς ζημιές στην έκθεση μας.
Στις 6 Ιουλίου επιβιβαστήκαμε στο πούλμαν και παίρνοντας το δρόμο αντίστροφα επιστρέψαμε στη Θεσσαλονίκη με τις αποσκευές μας γεμάτες όμορφες εικόνες και τις καρδιές μας πλημμυρισμένες από τρυφερά φιλικά αισθήματα για τους φίλους μας Τούρκους καλλιτέχνες.
Καίτη Παρτάλη
Μερικές φωτογραφίες:
Στο βάθος η Σαμοθράκη
το σχολείο στα Αγρίδια
Το σχολείο στα Αγρίδια
Αγρίδια
Αγρίδια
Σχοινούδι
Γλυκύ
Γλυκύ
Γλυκύ
με τα έργα μου
Αλλέστα 